Doel
Het doel van de werkgroep is het historisch onderzoek naar bekende c.q. historische panden in Heerlen. Dit is niet alleen een onderzoek naar de bouwgeschiedenis van het pand maar ook naar de geschiedenis van de eigenaren of bewoners van het pand. Gaat het om bewoners en of eigenaren dan komt het werk van de genealoog om de hoek kijken, want wij willen familieverbanden vaststellen. Het vertrekpunt van de werkgroep is dan ook de genealogie. De beoefening van de genealogie is eigenlijk een individualistische tak van sport. Een genealogie samenstellen doe je niet gauw gezamenlijk, maar is eerder het monnikenwerk van één persoon. Vandaar dat het aanvankelijk een niet eenvoudig was om in groepsverband een gezamenlijk onderwerp van onderzoek te vinden. Dit is nu gevonden in het historisch onderzoek naar bekende panden in Heerlen
In eerste instantie is een keuze uit een aantal panden gemaakt. Bekende panden die voor huidige begrippen archaïsche namen hebben als; Der Helm, In der Eekeboom, Oppen Trappe, De Roewe Poat, Iggene Klomp, Op der Kirkhof, Iggen Tesj, Aan der Schlaagboom e.d.. Statige panden waarvan in veel gevallen alleen nog maar foto’s beschikbaar zijn.
De periode waarover het onderzoek zich uitstrekt is te beginnen bij de vroege twintigste eeuw dan terug in de tijd van de negentiende en achttiende eeuw. Veel verder zal men in het algemeen niet komen gezien de beschikbare gegevens.
Het onderzoek beperkt zich in de eerste opzet tot deze panden. Voor de toekomst willen wij het aantal panden uitbreiden. Op deze manier kunnen we een beeld krijgen van het Heerlen van begin twintigste en eind negentiende eeuw. Een ideaal voor de verre toekomst is dat wij op deze manier Heerlen in kaart kunnen brengen. Dit zou mogelijk kunnen zijn want Heerlen was voor opkomst van de mijnindustrie een dorp, maar wel een deftig dorp van ongeveer 5000 inwoners. De eerste resultaten van de verschillende deelonderzoeken laat zien dat wij het ook maar over een beperkt aantal families hebben. Hiervan zou het interessant zijn om de familieverbanden vast te stellen.
Voor het onderzoek naar de bewoners en eigenaren van panden kunnen wij gebruikmaken van een aantal ijkpunten. Er is een bevolkingsregister en er zijn controleurboekjes. De bewoners zijn in Franse tijd verder vastgelegd met volkstellingen. De eigenaren zijn vast te stellen via het kadaster, zo is bij de invoering van het kadaster in 1840 nog de lijst van eigenaren van dat moment op internet te consulteren. Wij hebben ook nog kadastrale leggers voor de grondbelasting van voor de invoering van het kadaster (1796-1840) en de gigtregisters van de schepenbank van de achttiende eeuw en eerder. Mooi zou het zijn als deze ijkpunten per pand zijn vast te leggen voor het nageslacht.
Producten
De werkgroep wil een digitale kaart van Heerlen opstellen waarin de situatie van ongeveer 1900 en eerder is weergegeven. Van elke kavel worden zoveel mogelijk bijzonderheden verzameld. Daarnaast wordt een inventarisa¬tie van de bewoners gemaakt. Van een aantal families uit Heerlen stelt de werkgroep een stamboom op zodat herleid kan worden naar de huidige inwoners van Heerlen. Het geheel zal gepresenteerd worden aan de hand van verslagen en eventueel een lezing en lichtbeel¬den.
Een van de eerste tastbare resultaten van het werk van de werkgroep is de artikelenreeks van Loes Loffeld in het verenigingsblad. Hierin belicht zij de wederwaardigheden van het huis De Tesj (Iggen Tesch) dat ooit aan de Geleenstraat lag, met haar bewoners de families Starmans, Ross en Hennen.
Activiteiten
De werkgroep komt op regelmatige tijdstippen bij elkaar om de onderzoeksresultaten die bereikt zijn te bespreken. Een onderwerp van gesprek bij deze bijeenkomsten is ook de problemen waarop men stuit bij het onderzoek. Archiefonderzoek is niet altijd even eenvoudig en in het samenwerkingsverband van de werkgroep kan men elkaar helpen.
Heeft u interesse ! Er is nog genoeg te onderzoeken.
